Kalendarium najważniejszych decyzji dotyczących armii

Obecny stan Wojska Polskiego jest wynikiem szeregu decyzji politycznych. Najważniejsze z nich i odnoszące się do bezpieczeństwa państwa zawsze podejmowane są w pewnym kontekście wydarzeń o skali międzynarodowej. Aby lepiej zrozumieć poczynania poszczególnych polityków i ich decyzje, w tabeli umieszczono także kontekst wydarzeń na świecie. Z uwagi na fakt, że o wydatkach majątkowych pisaliśmy już tutaj, poniższa tabela pomija kontrakty na uzbrojenie.

Opcja polityczna u władzy	Wydarzenia na świecie	Decyzje dot. Wojska Polskiego	Skutki wydarzeń i decyzcji
PIS-Samoobrona RP-LPR Rząd Jarosława Kaczyńskiego Prezydent Lech Kaczyński	23 listopada 2006 Śmierć Aleksandra Litwinienki - Podpułkownika KGB/FSB		Litwinienko po ucieczce do Londynu przestrzegał przed Putinem, jako bezwzględnym zbrodniarzem. Ujawnił wiele tajemnic KBG/FSB. Wskazał, że zamachy terrorystyczne z 1999 r. na budynki mieszkalne w Moskwie i Wołgodońsku były przygotowane i przeprowadzone przez agentów FSB w celu zrzucenia odpowiedzialności na Czeczenów i uzyskania tym samym casus belli wznowienia wojny czeczeńskiej. Wszystko jedynie w celu umocnienia władzy Putina w Rosji. Litwinienko został otruty izotopem polonu 210.
PIS-Samoobrona RP-LPR Rząd Jarosława Kaczyńskiego Prezydent Lech Kaczyński		22 maja 2007 Konferencja w Pradze z udziałem prezydentów Lecha Kaczyńskiego i Václava Klausa	Ogłoszono wzajemne stanowisko dot. budowy elementów tarczy antyrakietowej wspólnie z USA na terenie Czech i Polski.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński		16 listopada 2007 Objęcie urzędu przez Rząd Donalda Tuska
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński		23 stycznia 2008 Katastrofa lotnicza w Mirosławcu wojskowego samolotu CASA C-295M	Zginęło 20 oficerów w tym wielu wysokiej rangi, łącznie z dowódcą 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego - gen. bryg. pil. Andrzejem Andrzejewskim
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński	2–4 kwietnia 2008 XX Szczyt NATO w Bukareszcie		Podczas szczytu odbyła się rada NATO-Rosja. Wg ówczesnego ministra Radosława Sikorskiego Prezydent Putin miał wówczas osobiście zaproponować Donaldowi Tuskowi rozbiór Ukrainy i zajęcie przez Polskę Lwowa. Z propozycji Putina nie wyciągnięto żadnych wniosków.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński	7–16 sierpnia 2008 Atak Rosji na Gruzję		12 sierpnia 2008 - wizyta Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w stolicy Gruzji, Tibilisi, wraz z głowami państw: Valdas Adamkus, Toomas Hendrik Ilves, Wiktor Juszczenko oraz Ivars Godmanis. Wiec w centrum ponad 200 tys. osób. Poparcie stanowiska Polski przez Prezydenta Georga Busha, groźby sankcji. 13 sierpnia 2008 - rozpoczęcie wycofywania się rosyjskich sił z Gruzji.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński		14 sierpnia 2008 Zawarcie z USA porozumienia w sprawie budowy tarczy antyrakietowej	Podczas podpisania umowy Polskę reprezentował ś.p. Andrzej Kremer (zginął w katastrofie smoleńskiej). Umowa zakładała wsparcie USA w modernizacji Wojska Polskiego: Ameryka zobowiązała się do ochrony wojskowej Polski, w razie ataku militarnego, i nie tylko państw trzecich. Powstanie rada polsko-amerykańska Grupa Konsultacyjna ds. Współpracy Strategicznej analizująca i przeciwdziałająca zagrożeniom z innych państw. Polska armia zakupi od USA do 2018 roku docelowo przynajmniej kilkanaście (najprawdopodobniej 19) baterii (ok. 2 bataliony) Patriot PAC-3, wyposażonych w 1800 antyrakietowych/przeciwlotniczych pocisków. Baza systemu antyrakietowego USA powstanie w Redzikowie. Siły Powietrzne RP zakupią dodatkowe kilkadziesiąt samolotów wielozadaniowych (ok. 50) F-16. Powstanie też druga baza antyrakietowa na terytorium Polski, w której będzie stacjonował garnizon amerykańskich żołnierzy liczący 120 osób, wyposażony w kilka baterii Patriot liczących po 96 pocisków PAC-3. Baza ta będzie istnieć do czasu wyposażenia polskich sił zbrojnych w system Patriot. Polski oddział żołnierzy będą chronić z zewnątrz bazę, a jego dowódca będzie miał dostęp do całej strefy chronionej. USA zobowiązują się wspierać, szkolić i rozwijać możliwości obrony antyrakietowej, przeciwlotniczej i antyterrorystycznej Polski. Stany Zjednoczone będą wspierać wspólne prace sektora przemysłowo-technologiczno-wojskowego. USA będą dostarczać Polsce informacje dotyczące zagrożeń bezpieczeństwa Polski.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński		9 stycznia 2009 Ustawa zakładająca likwidację poboru do wojska	Przed ustawą: Liczebność armii 01.01.2008: 124 089, w tym służba z poboru: 41 914 Po ustawie: Liczebność armii na 01.01.2010: 98 509 Liczebność armii na 01.01.2011: 98 191 Wprowadzając ustawę argumentowano, że będzie tworzona nowa, w pełni zawodowa, armia oraz wzrosną wydatki na zbrojenia. W wyniku ustawy, Wojsko Polskie przestało szkolić na masową skalę rekrutów. Czy spełnione zostały obietnice w zakresie wzrostu wydatków na armię ? Przeczytaj tutaj..
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński	20 stycznia 2009 Koniec kadencji Georga W. Busha oraz powołanie Baracka Obamy		17 września 2009 Barack Obama ogłosił zmianę koncepcji obrony przeciwrakietowej. Jedną z przyczyn był brak wykonania umowy przez Polskę, w tym przede wszystkim wstrzymanie modernizacji Wojska Polskiego i brak uzgodnionych zamówień na F-16 i systemy PATRIOT.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński		29 stycznia 2010 Sprzedaż zakładów PZL-Świdnik	PZL-Świdnik były jedynym producentem śmigłowców w Polsce. Rząd Donalda Tuska (ARP) sprzedał zakłady PZL-Świdnik do włosko-brytyjskej spółki AgustaWestland za 339 mln zł. 01.07.2022 w zakładzie PZL-Świdnik AgustaWestland podpisano umowę na dostawę 32 śmigłowców AW149 za 8,25 mld zł brutto - w przeliczeniu koszt 1 wyposażonego śmigłowca wyniósł 258 mln zł brutto.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Lech Kaczyński	10 kwietnia 2010 Katastrofa polskiej delegacji w Smoleńsku		Śmierć polskiej delegacji w katastrofie lotniczej samolotu Tu-154 w Smoleńsku w Rosji. W katastrofie zginęło 96 osób, wśród nich m.in.: urzędujący prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, 18 parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, pracownicy Kancelarii Prezydenta, w tym dr Andrzej Kremer - wiceminister w MSZ w randze podsekretarza stanu odpowiedzialny za negocjacje umowy z rządem USA ws tarczy antyrakietowej.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski		31 grudnia 2010 Rozformowanie 14. Suwalskiego Pułku Artylerii Przeciwpancernej	Zadaniem pułku było zabezpieczenie granicy północnej Polski z Obwodem Kaliningradzkim należącym do Rosji.
PO-PSL I rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski		30 września 2011 Likwidacja 1 Dywizji Zmechanizowanej	Dywizja jest największym związkiem w strukturach Wojska Polskiego - liczy około 15 tys. żołnierzy. Przed likwidacją, w Polsce, funkcjonowały 4 Dywizje. Rozformowana 1 Dywizja Zmechanizowała była rozlokowana na wschodzie kraju. Jej głównym zadaniem była ochrona stolicy przed agresją z terenów Białorusi. Wraz z likwidacją dywizji nastąpiła wyprzedaż jej nieruchomości i aktywów. Po likwidacji, wschodnia flanka Polski została pozbawiona ochrony.
PO-PSL II rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski		24 lutego 2012 Rezygnacja z dokończenia budowy korwety GAWRON	Opinia MON T.Siemoniaka: "Czy jeden „Gawron" jest nam na Bałtyku potrzebny. W MON są zwolennicy poglądu, że skoro pojedyncze okręty – takie jak korweta – nie ochronią długich szlaków dostaw gazu do Świnoujścia czy ropy do Gdańska, to lepiej inwestować w tańsze okręty patrolowe." Projekt korwet GAWRON, uruchomiony za czasów SLD, miał na celu budowę 7 w pełni wyposażonych korwet. Decyzja T.Siemoniaka ostatecznie zakończyła program.
PO-PSL II rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski	20-21 maja 2012 roku XXIII Szczyt NATO w Chicago		Potwierdzono wolę rozmieszczenia m.in. w Polsce lądowej wersji systemu antybalistycznego AEGIS (opartego wówczas o pociski SM-3). Poza Polską, decyzja sojuszu objęła także Niemcy (dowództwo systemu) oraz Rumunię.
PO-PSL II rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski		14 grudnia 2012 Ratyfikacja Traktatu Ottawskiego Rezygnacja z użycia min przeciwpiechotnych	Ratyfikując Traktat ottawski Polska dołączyła do państw, które wyrzekły się stosowania min przeciwpiechotnych. Podpisanie traktatu odrzuciły m.in. Rosja, Chiny, USA, Izreal, Korea Południowa. W związku z ratyfikacją traktatu zniszczono w polskim arsenale zapasy ponad 1 mln sztuk min. Ponadto, zostały zamknięte wszystkie linie produkcyjne min w Polsce. Obecnie, w naszym kraju obowiązuje zakaz magazynowania, stosowania oraz produkcji tego typu uzbrojenia.
PO-PSL II rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski		22 lipca 2013 Likwidacja Sztabu Generalnego WP Zmiana struktury dowodzenia Wojskiem Polskim	Prezydent Komorowski podpisał ustawę o zmianach systemu dowodzenia Wojskiem Polskim. Zgodnie z przyjętymi założeniami Sztab Generalny WP został przekształcony w organ planowania i doradztwa strategicznego. Natomiast organy dowodzenia zostały zintegrowanie w dwa dowództwa strategiczne: Dowództwo Generalne Rodzajów SZ – odpowiedzialne za ogólne dowodzenie wojskami w czasie pokoju, składające się ze struktur sztabowych: Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej, Wojsk Specjalnych oraz Dowództwo Operacyjne Rodzajów SZ – odpowiedzialne za dowodzenie operacyjne w czasie wojen, kryzysów i dowodzenie wojskami wydzielonymi do udziału w zagranicznych misjach pokojowych. Wg ekspertów, wprowadzone zmiany dowodzenia rozmywają odpowiedzialność, komplikują przepływ informacji pomiędzy strukturami Wojska Polskiego oraz stwarzają ryzyko konfliktów wewnętrznych wynikających z niejasnych zasad odpowiedzialności i podległości. Decyzja Rządu Premiera Donalda Tuska, aby Wojsko Polskie miało inną strukturę w czasie pokoju oraz odmienną strukturę powoływaną na czas wojny rodzi ryzyko chaosu w zarządzaniu armią w pierwszych tygodniach ewentualnej wojny.
PO-PSL II rząd Donalda Tuska Prezydent Bronisław Komorowski	20 lutego – 26 marca 2014 Atak Rosji na Ukrainę. Zajęcie Krymu i wschodniej części Ukrainy
PO-PSL Rząd Ewy Kopacz Prezydent Bronisław Komorowski		22 września 2014 Objęcie urzędu przez Rząd Ewy Kopacz
PO-PSL Rząd Ewy Kopacz Prezydent Bronisław Komorowski		23 lipca 2015	Przed wyborami do parlamentu uchwalono Ustawę zwiększającą budżet obronny z 1,95% PKB do 2,00% PKB czyli jedynie o 0,05% PKB. Budżet MON wzrósł o 2,6%. Efekt dla budżetu MON praktycznie znikomy (szacowano wzrost wydatków o ok 1 mld zł rocznie).
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		16 listopada 2015 Objęcie urzędu przez Rząd Beaty Szydło
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		18 grudnia 2015 I podwyżka wynagrodzeń dla żołnierzy	Włączenie dodatku stażowego 300 zł miesięcznie plus od 100 do 210 zł, w zależności od stopnia. Dodatkowo, wzrost wysokości nagród i dodatków. Od 1 stycznia 2016 średnie uposażenie żołnierza wynosiło blisko 4.493,71 zł. ► Więcej o wynagrodzeniach w armii.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda	8–9 lipca 2016 XXV Szczyt NATO w Warszawie		Najważniejsze ustalenia szczytu: powołanie czterech batalionowych grup bojowych stacjonujących (na zasadzie stałej rotacji) w państwach bałtyckich i w Polsce rozmieszczenie w ww. regionie brygady pancernej i komponentów dywizji US Army, łącznie z dowództwem które będzie nadzorowało działania ww. grup batalionowych – dowództwo i większość elementów jednostki znajdzie się w Polsce uruchomienie ośmiu funduszy natowskich z pomocą materialną dla Ukrainy poparcie ukraińskiej suwerenności i integralności terytorialnej oraz potępienie aneksji Krymu przez Rosję oraz wojny w Donbasie poparcie aspiracji Gruzji do członkostwa w NATO
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		15 sierpnia 2016 II podwyżka wynagrodzeń dla żołnierzy	Ustalono, od 1 stycznia 2017 wartość wskaźnika, według którego obliczane jest wynagrodzenie żołnierzy, wzrośnie z 2,95 do 3,20. Oznacza to wzrost średniego wynagrodzenia – z 4.493,71 zł do 4.874,53 zł, tj. przeciętnie o 380,82 zł czyli 8%. ► Więcej o wynagrodzeniach w armii.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		16 listopada 2016 Ustawa o utworzeniu Wojsk Obrony Terytorialnej
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		23 października 2017 Ustawa zakładająca wzrost liczby żołnierzy do 200 tys. oraz zwiększenie wydatków na obronność do 2,5% PKB.	Wzrost wydatków na Wojsko Polskie zapisany w ustawie: Od 2020 roku - 2,1% PKB W latach 2021-2023 - 2,2% PKB W latach 2024-2025 - 2,3% PKB W latach 2026-2029 - 2,4% PKB Od 2030 roku - 2,5% PKB Ustawa zakładała wzrost liczebności Wojska Polskiego do 200 tys. żołnierzy, z czego do 150 tys. żołnierzy zawodowych.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		11 grudnia 2017 Objęcie urzędu przez Rząd Mateusza Morawieckiego
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		5 września 2018	Utworzenie 18 Dywizji Zmechanizowanej z dowództwem w Siedlcach, której głównym obszarem odpowiedzialności będą woj. mazowieckie i woj. lubelskie. Dywizja będzie składać się z 4 brygad, każda po 4 bataliony. Będzie to 4-ta dywizja w Polsce.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		10 listopada 2018 Przywrócenie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego jako organu dowództwa. Cofnięcie zmian wprowadzonych 22 lipca 2013 r.	Ustawa przywróciła jednoznaczną hierarchię w siłach zbrojnych. Przywrócono Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego jako najważniejszego dowódcy w Wojsku Polskim. Cofnięto zmiany wprowadzone 22 lipca 2013 r. za rządów Donalda Tuska.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		23 stycznia 2019 III podwyżka wynagrodzeń dla żołnierzy	Podwyżka od 01.02.2019 z wyrównaniem od 01.01.2019. Rozporządzenie wprowadza wzrost mnożnika bazowego do obliczania uposażeń, z poziomu 3,2 do 3,63, co oznacza wzrost przeciętnego wynagrodzenia żołnierza z 4.874,53 zł do 5.529,54 zł brutto (przeciętnie wzrost brutto o 655,01 zł, tj. o 13%). ► Więcej o wynagrodzeniach w armii.
PiS – Polska Razem / Porozumienie – Solidarna Polska Prezydent Andrzej Duda		8 października 2019 IV podwyżka wynagrodzeń dla żołnierzy	Rozporządzenie wprowadza od 01.01.2020 r. wzrost mnożnika bazowego do obliczania uposażeń, z poziomu 3,63 do 3,81, co oznacza wzrost przeciętnego wynagrodzenia żołnierza z 5.529,54 zł do 6.153 zł brutto (przeciętnie wzrost brutto o 624 zł, tj. o 11%). ► Więcej o wynagrodzeniach w armii.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		15 sierpnia 2020 EDCA	Zawarcia umowy o wzmocnionej współpracy obronnej między Polską a Stanami Zjednoczonymi - EDCA (Enhanced Defence Cooperation Agreement) Poznań wyznaczono na siedzibę Wysuniętego Dowództwa Dywizyjnego oraz grupy wsparcia na teatrze Sił Lądowych Stanów Zjednoczonych. Drawsko Pomorskie wyznaczono na główną siedzibę Centrum Szkolenia Bojowego do wspólnego wykorzystania przez Siły Zbrojne Polski i Stanów Zjednoczonych. Wrocław-Strachowice wyznaczono na siedzibę bazy lotniczej załadunkowo-rozładunkowej Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych. Łask wyznaczono na siedzibę eskadry zdalnie sterowanych statków powietrznych Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych. Powidz wyznaczono na siedzibę lotniczej brygady bojowej, batalionu bojowego wsparcia logistycznego oraz obiektu sił specjalnych. Lubliniec wyznaczono na siedzibę kolejnego obiektu sił specjalnych. Żagań/Świętoszów wyznaczono dla pancernej brygadowej grupy bojowej. ► Pełna treść umowy tutaj.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		31 stycznia 2022 V podwyżka wynagrodzeń dla żołnierzy	Podwyżka wynagrodzeń od 01.02.2022 r. z wyrównaniem od 01.01.2022. Wzrost mnożnika bazowego do obliczania uposażeń, z poziomu 3,81 do 4,23, co oznacza wzrost przeciętnego wynagrodzenia żołnierza z 6.154 zł do 6.830 zł brutto (przeciętnie wzrost brutto o 677 zł, tj. o 11%). ► Więcej o wynagrodzeniach w armii.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda	24 lutego 2022 Atak Rosji na Ukrainę
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		23 marca 2022 Ustawa o obronie ojczyzny	Projekt ustawy został opublikowany 26 października 2021, tj. przed atakiem Rosji na Ukrainę a od 23 marca 2022 r. ustawa zaczęła obowiązywać. Ustawa spowodowała wzrost wydatków na obronność: 2,2 proc. PKB w 2022 roku 3,0 proc. PKB w 2023 roku i latach kolejnych. Nowa forma służby wojskowej: Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa pełniona przez 12 miesięcy Zwiększenie liczebności Wojska Polskiego do 300 tys. 250 tys. żołnierzy zawodowych 50 tys. żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		23 kwietnia 2022 Powołanie Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych	Wpływy do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w 2022 roku wynoszą 20,5 mld PLN, a plan na 2023 roku wynosi 49 mld PLN (razem 69,5 mld PLN) z przeznaczeniem na wsparcie procesu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP. Są to dodatkowe wydatki rządu na Wojsko Polskie, które uzupełniają wydatki zaplanowane w budżecie MON.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda	28-30 czerwca 2022 XXX Szczyt NATO w Madrycie.		Najważniejsze ustalenia: Decyzja o przeniesieniu stałego dowództwa V Korpusu Wojsk Lądowych z USA do Polski. Rozbudowa sił wysokiej gotowości NATO z 40 tys. do 300 tys. żołnierzy Przyjęcie Finlandii i Szwecji do NATO
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda	29 września 2022		Kongres Stanów Zjednoczonych zatwierdził przekazanie Polsce 288,6 milionów dolarów w ramach programu Foreign Military Financing. Wg kursu z 29.09.2022 (1 USD = 4.98955 PLN), wartość przyznanej pomocy wynosiła 1.4 mld PLN.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		9 stycznia 2023	Utworzenie 1 Dywizji Piechoty Legionów z dowództwem w Ciechanowie, której głównym obszarem odpowiedzialności będzie woj. podlaskie. Dywizja będzie składać się z 4 brygad, każda po 4 bataliony. Będzie to 5-ta dywizja w Polsce.
PiS – Solidarna Polska - PiS – Solidarna Polska – Partia Republikańska Prezydent Andrzej Duda		29 marca 2023	Utworzenie Narodowej Rezerwy Amunicyjnej - wieloletniego programu, którego celem jest rozbudowa rozproszonej rezerwy amunicyjnej dla Sił Zbrojnych oraz rozbudowa i dywersyfikacja bazy produkcyjnej amunicji w Polsce.